
Wat is de Stemwijzer?
De Stemwijzer is een populaire Nederlandse stemhulp, ontwikkeld door ProDemos – Huis voor democratie en rechtsstaat – sinds 1989. Het is een online tool die kiezers helpt bij het vinden van een passende politieke partij door middel van 30 stellingen waarop je kunt reageren met ‘eens’, ‘oneens’ of ‘geen mening’. Op basis daarvan krijg je een percentage-overeenkomst met de standpunten van partijen. Het wordt gebruikt bij verkiezingen voor de Tweede Kamer, provincies, gemeenten en het Europees Parlement, en is de meest gebruikte stemhulp in Nederland. Is de Stemwijzer betrouwbaar?
De betrouwbaarheid van de Stemwijzer is een veelbesproken onderwerp, vooral rond verkiezingstijden. Over het algemeen wordt het gezien als een nuttig hulpmiddel om je eigen mening te vergelijken met die van partijen, maar het is geen perfect of bindend advies. Het is een versimpelde weergave van complexe politieke standpunten, en er zijn zowel sterke punten als kritiek. Hieronder een overzicht gebaseerd op recente analyses en onderzoeken.
Voordelen en betrouwbare aspecten
- Onafhankelijkheid en transparantie: De Stemwijzer is onafhankelijk van politieke partijen en lobbygroepen. Partijen vullen de stellingen zelf in, en ProDemos controleert ze op consistentie, maar benadrukt de verantwoordelijkheid bij de partijen zelf. Onderzoek van de Universiteit Twente noemt de Stemwijzer (naast Kieskompas) als een van de meest betrouwbare stemhulpen in Nederland, vanwege de heldere vragen en onafhankelijke methode.
- Handig en laagdrempelig: Het helpt kiezers om snel een overzicht te krijgen van partijstandpunten, zonder hele verkiezingsprogramma’s te lezen. Miljoenen mensen gebruiken het, en het stimuleert discussie over thema’s.
- Actueel en uitgebreid: Voor de Tweede Kamerverkiezingen van 2025 (op 29 oktober) wordt de Stemwijzer begin oktober verwacht, met stellingen gebaseerd op actuele programma’s.
Kritiek en beperkingen
- Verschillen met verkiezingsprogramma’s: Een veelgehoorde klacht is dat partijantwoorden niet altijd kloppen met hun officiële programma’s. Bij de verkiezingen van 2023 bleek uit een steekproef van 99 standpunten dat 37% niet expliciet in de programma’s stond – partijen moesten soms ad hoc reageren. Voorbeelden: de PvdA leek tegen een leenbeurs, terwijl hun programma er juist voor pleitte. Dit leidde tot beschuldigingen van ‘misleiding’ door critici zoals politicoloog André Krouwel (van Kieskompas).
- Versimpeling en formulering: Stellingen zijn kort en kunnen nuances missen. Kleine woordwijzigingen (bijv. ‘minimaal 2% defensiebudget’ vs. met toevoeging ‘ook als er bezuinigd moet worden elders’) leiden tot andere partijreacties. Onderzoekers van de Universiteit Utrecht raden aan om je bewust te zijn van deze beperkingen en meerdere hulpen te gebruiken.
- Geen weging van thema’s: Je kunt wel specifieke stellingen extra gewicht geven, maar het is geen diepgaande analyse. Als je ‘geen mening’ invult, kom je soms onverwacht uit bij partijen zoals de SGP.
- Andere issues: In het verleden waren er beveiligingsproblemen (bijv. in 2017), maar dat lijkt opgelost. Er is ook kritiek op de wildgroei aan stemwijzers, maar de Stemwijzer blijft de ‘moeder aller stemwijzers’.
|
Aspect
|
Sterk punt
|
Zwak punt
|
|---|---|---|
|
Methode
|
Eenvoudig, gebaseerd op partij-inbreng
|
Versimpeld; geen directe link met programma’s
|
|
Betrouwbaarheid
|
Onafhankelijk (ProDemos)
|
Afhankelijk van partijantwoorden, die soms afwijken
|
|
Gebruik
|
Miljoenen gebruikers, laagdrempelig
|
Geen garantie op ‘juiste’ match; biases in stellingen
|
|
Vergelijking met alternatieven
|
Goed voor snelle scan
|
Kieskompas is wetenschappelijker (VU/Trouw), maar minder populair
|
Conclusie
Ja, de Stemwijzer is grotendeels betrouwbaar als hulpmiddel, maar niet onfeilbaar – het is een startpunt, geen eindadvies. Het helpt je nadenken over je prioriteiten, maar check altijd de partijprogramma’s zelf of vul meerdere hulpen in (zoals Kieskompas of StemmenTracker) voor een completer beeld.
(!) Voor de verkiezingen van 2025: wacht op de lancering en vul het kritisch in. Uiteindelijk is stemmen een persoonlijke keuze!
(Deze informatie is tot stand gekomen met de Art Intel. van X (GROK))
Naschrift:

Door Dr.Snuggles
De praktijk is anders dan de theorie. Bovenstaand artikel is gehaald door de A.I uit vele bronnen, die op X hun mening verkondigen. Zo als ik het lees, is het een solide verhaal. Het wekt vertrouwen en nodigt uit tot gebruik van de StemWijzer. Echter toch een kanttekening: Na invullen van de StemWijzer kan uw politieke kleur geweld worden aangedaan. U komt dan ineens terecht bij een partij die niet uw voorkeur heeft.
Ik heb dit al jaren en heb nog geen verkiezing overgeslagen om mijn stem uit te gaan brengen. Nu ben ik een “Linkse rakker”. Persoonlijk en hele grote voorkeur voor de SP. Hun programma is er een van: Eerlijk zullen we alles delen, en terug naar rechtvaardigheid en verzorgingsstaat. Wie kan hier nu niet tegen gaan. Ook de doelgroep is sociaal. Burgers met een uitkering, mensen die gemangeld worden door ambtenaren. Tegen onrecht daar staat de partij voor. Ook een dingetje waarom SP beter is dan de overige partijen.
De SP werkt vanuit lokaal bestuur, gemeenten, naar provinciaal, dan door naar landelijke politiek. Politici worden in het voren getraind door de SP. Ook wordt duidelijk gemaakt dat het salaris, door gemeenten,provincie en ministeries, uitbetaald wordt ingeleverd bij de Partij. Deze geven een standaard loon aan de gekozene. Dus de “zakkenvullers” mijden deze Partij.
Stemgedrag:
Ik heb de StemWijzer nog niet ingevuld. Dat kan ook nog niet, want de data is nog niet gereed. Binnenkort verschijnt hij en dat wordt heel snel kenbaar gemaakt. Echter stel dat deze nu wel beschikbaar was, en ik zou hem invullen, dan kom ik uit op PVV. En ja ik ben het met veel punten eens . Niet allemaal. Dan wordt de hamvraag, zal ik stemmen op de PVV? Zij kennen ook de sociale zekerheden. Ze beloven ook om bepaalde zaken toegankelijker te maken. Te denken aan de zorg.
Nu is de PVV een eigenaardige partij, ze kent geen leden, behalve 1! Geert Wilders! De wandelgangen spreken van een fascistische partij, geen democratisch gehalte. Ook is Wilders in het verre verleden Kamerlid geweest voor de VVD. Hij heeft zich afgesplitst. Nog zie je daar de restanten van in zijn handelen.
Verkiezingen 2023
De PVV werd de grootste en mocht gaan formeren. Op het stembureau waar ik als vrijwilliger geteld heb , heb ik mij verbaasd over de telling, grote stapels stembiljetten met uitsluitend geldige stemmen PVV. Hij moest wel de grootste worden! De gevestigde partijen zoals o.a. de VVD hadden behoorlijk ingeleverd. Ook de PvdA-GL deed het erg goed. Dat was tegen de verwachting in. Uiteraard heb ik op de SP gestemd. Niet zoals stemwijzer voor mij het advies PVV gegeven had. Zelf nagedacht! Maar nu ik ze 2 jaar gevolgd heb met Jimmy van Dijk aan het roer, kom ik tot de conclusie dat ze volledig meegaan in de buitenlandse politiek en zelfs kiezers hebben moeten afstaan aan DENK. Gaza is leidend, en Nederland heeft meer problemen voor de eigen bevolking. Nu SP en andere linkse partijen een blok vormen is de identiteit van SP niet meer zoals het geweest is. Het verleden van de SP was: GEEN COMPROMISSEN, dus geen COALITIE die de SP water bij de wijn laat doen.
De gedachtegang van Dr.Snuggles:
Ik ben een duider, denk na, geef adviezen buiten de box. Ik zie dat deze 2e Kamerverkiezingen een zeperd gaan worden. PVV staat in de peilingen (onafhankelijk, IPSOS) tegen de 50 zetels. Polarisatie is een feit op migratie! Europa (parlement) probeert een wit voetje te halen bij Trump via de NAVO. Oorlogsretoriek. Daarbij linkse partijen ( PvdA-GL, Volt, Partij voor de Dieren, SP en D’66) die het verdienmodel COA en migratie omarmen en blijven wijzen op Europese regelgeving m.b.t. opname asiel zoekers.
Het gillen dat GAZA en Israël moeten stoppen met vechten is niet voor ons land dat te beslissen. Een enorme ruis die de PVV in de kaart speelt. Mede te danken aan de Salafistische islam. Tevens zijn al onze grote steden omgevolkt, lees gettovorming sociale wijken. Daarbij opgeteld de energietransitie, oorlogsdreiging Rusland ( Oekraïne) , de woningnood en de overbelaste rechterlijke macht, wordt het feest compleet. We zitten vast!
Natuurlijk denk ik aan een proteststem, want Nederlandse onderwerpen zijn belangrijker dan wat in het buitenland gebeurd. Daar kunnen we weinig aan doen. Hier dient de actie plaats te vinden, voor het volk ( Die nu WEER naar de stembus mag). Maar er wordt niet naar het volk geluisterd, miljoenen kiezers worden weggemoffeld door het cordon sanitair van de linkse kant.
Staatskundige oplossing:
Dit maal kies ik niet voor de SP. Ik kies ook niet voor de PVV. De SP gaat voor GAZA, de PVV kan de posten niet invullen en wordt door de controleposten ( die geheel links zijn) 1e Kamer en Raad van Staten weggestemd. Besluitvorming wordt onmogelijk gemaakt. Maar wie maakt dat onmogelijk? Dat zijn de “hoge” Ambtenaren die ministers en staatssecretarissen adviseren en informeren. Deze mensen zijn ten dienste van het volk en ook een afspiegeling van het volk. Dat betekent een 5e colonne in onze controle organen, die Nederland letterlijk op slot zetten. Daarom ook deze ambtenaren bij een kabinet wisseling vervangen. Max 8 jaar op deze post. Raad van Staten dient een orgaan te worden die alleen adviserend mag zijn, maar wel een politieke afspiegeling van de 2e kamer. Het probleem van omvolking bestaat. Dit dient te worden aangepakt. Geen immigranten erbij, en de migranten die er al zijn: Herverdelen en verplicht integreren. De vrijheid van godsdienst handhaven, maar niemand die uiterlijkheden van zijn geloof mag tonen in de openbare ruimte (seculier zijn). Dit geldt ook voor hulpdiensten van openbare aard. Ik zeg terug naar de christelijk/joodse normen en waarden. Dan is dit punt gerealiseerd!

Ik ga stemmen op de SGP, niet omdat ik volledig achter het programma sta, maar wel dat deze partij gaat voor de Calvinistische inslag. Precies wat Nederland nodig heeft. Bescherming van onze cultuur en levensbeschouwing. In een coalitie zullen bepaalde punten sneuvelen, en dat is een goed ding.
Nederland moet vooruit, de wil van de burger moet worden uitgevoerd, ten laste van partij politiek en verdienmodellen.
Dr.Snuggles
